1. ‘Θυμάσαι πότε…;’
Αν και μπορεί να είναι δελεαστικό να προσπαθείς να φρεσκάρεις τη μνήμη ενός ασθενή που πάσχει από άνοια, αυτού του είδους η ερώτηση είναι συχνά μια υπενθύμιση χαμένων αναμνήσεων. Μπορεί επίσης το άτομο να αισθανθεί ότι προσπαθούμε να ελέγξουμε τι θυμάται και τι όχι.
Αυτό μπορεί να είναι μια απογοητευτική και αρκετές φορές άσχημη εμπειρία. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η παρακίνηση του ατόμου με αυτόν τον τρόπο θα τον βοηθήσει να ανακαλέσει ή να διατηρήσει τις αναμνήσεις του. Μπορεί να είναι ευχάριστο και παρήγορο να μιλάτε για το παρελθόν, ωστόσο, είναι συνήθως πιο χρήσιμο να οδηγείτε εσείς τη συζήτηση και να επιτρέπετε στο άτομο να συμμετέχει.
Εναλλακτικά λοιπόν:
Αντί να θέσετε μια ερώτηση, δοκιμάστε να ξεκινήσετε την συζήτηση με το « Θυμάμαι τότε που …». Με αυτόν τον τρόπο, το άτομο μπορεί να έχει τον χρόνο να σκεφτεί και να θυμηθεί ήρεμα χωρίς να ντρέπεται και στη συνέχεια να συμμετάσχει, αν θέλει.
2. «Μόλις σου είπα αυτό»
Μπορεί να είναι δύσκολο να απαντήσετε στην ίδια ερώτηση πολλές φορές, ειδικά όταν προσπαθείτε να κρατήσετε την απογοήτευση ή την αναστάτωση από τη φωνή σας.
Ωστόσο, η υπενθύμιση στο άτομο ότι μόλις πριν λίγο απαντήσατε στην ερώτησή του, δεν θα τον/την βοηθήσει να διατηρήσει τις πληροφορίες για την επόμενη φορά και είναι πιθανό να του υπενθυμίζετε συνεχώς την κατάστασή του. Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό και για τους δύο.
Δοκιμάστε αυτό:
Προσπαθήστε να απαντάτε σε επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις με ψυχραιμία και υπομονή. Εάν νιώθετε την ανάγκη, κάντε ένα διάλειμμα και απομακρυνθείτε από τη συζήτηση για λίγο.
Θυμηθείτε ότι ο ασθενής θα συνεχίσει να επαναλαμβάνεται και είναι σημαντικό για αυτόν να αισθάνεται ότι τον προσέχετε και τον καταλαβαίνετε.
3. ‘Ο αδερφός σου πέθανε πριν από 10 χρόνια ‘
Ένα άτομο που ζει με άνοια μπορεί να ξεχάσει το πένθος ή να ακόμα και να αναζητήσει κάποιον που έχει πεθάνει. Η υπενθύμιση του θανάτου ενός αγαπημένου τους προσώπου μπορεί να είναι πολύ οδυνηρή και μπορεί να αντιδράσει σαν να ακούει ξανά τα νέα για πρώτη φορά.
Το πώς να απαντήσετε σε αυτούς τους τύπους δύσκολων ερωτήσεων θα διαφέρει ανάλογα με τις διαφορετικές περιστάσεις, ωστόσο, είναι πάντα σημαντικό να δείχνετε ευαισθησία και να ελαχιστοποιείτε οποιαδήποτε αγωνία.
Δοκιμάστε αυτό:
Προσπαθήστε να μην αποφύγετε την ερώτηση, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει περισσότερο άγχος . Για μερικούς, το να τους ενθαρρύνετε να μιλήσουν για το άτομο για το οποίο ρωτούν, μπορεί να είναι παρήγορο.
4. ‘Τι έκανες σήμερα το πρωί;’
Αποφύγετε να κάνετε πολλές ερωτήσεις ανοιχτού τύπου για το παρελθόν, καθώς θα μπορούσε να φέρει σε πολύ δύσκολη θέση τον ασθενή που ξεχνάει έντονα τα πρόσφατα γεγονότα και δεν μπορεί να θυμηθεί την απάντηση. Αν και μπορεί να φαίνεται ευγενικό να ρωτήσετε κάποιον για την ημέρα του, είναι καλύτερο να εστιάσετε σε αυτό που συμβαίνει στο παρόν.
Δοκιμάστε αυτό:
Αντί να τους ρωτήσετε για την ημέρα τους, μιλήστε εν συντομία για την ημέρα σας και δώστε τους χρόνο να σας κάνουν ερωτήσεις σχετικά με αυτήν.
Μπορεί στη συνέχεια να σας δώσουν πληροφορίες σχετικά με το τι έχουν κάνει. Μιλήστε τους για το παρόν και χρησιμοποιήστε αντικείμενα που υπάρχουν γύρω σας, όπως φωτογραφίες ή στολίδια για να κάνετε περισσότερο ενδιαφέρουσα την συζήτηση.
5. ‘Με αναγνωρίζεις;‘
Μπορεί να είναι οδυνηρό όταν κάποιος με άνοια δεν σας αναγνωρίζει, ειδικά αν έχετε στενή σχέση μαζί του. Να θυμάστε ότι είναι πιθανό να τους ενοχλήσει να μην αναγνωρίζουν τους ανθρώπους γύρω τους.
Ρωτώντας το άτομο εάν γνωρίζει ποιος είστε, μπορεί να το κάνει να αισθάνεται ένοχο ή ανήσυχο αν δεν θυμάται ή να προσβληθεί αν το θυμάται.
Δοκιμάστε αυτό:
Ο τρόπος με τον οποίο χαιρετάτε κάποιον με άνοια μπορεί να αλλάξει, ανάλογα με το στάδιο της πάθησής του – κρίνετε μόνοι σας, αλλά μείνετε φιλικοί. Ένα θερμό «γεια σας» θα μπορούσε να είναι αρκετό ή μπορεί να βοηθήσει να πείτε το όνομά σας και τη σχέση σας μαζί του.
6. «Ας πιούμε ένα φλιτζάνι τσάι τώρα, μετά μπορούμε να πάμε μια ωραία βόλτα και να φάμε μεσημεριανό σε εκείνο το καφέ που σου αρέσει στην πόλη».
Μπορεί να είναι δύσκολο να κατανοηθούν μεγάλες, σύνθετες προτάσεις για κάποιον με άνοια. Είναι δύσκολο να επεξεργαστούν πολλά πράγματα ταυτόχρονα καθώς οι νοητικές ικανότητες επιβραδύνονται, επομένως είναι καλύτερο να δίνετε οδηγίες, ένα βήμα τη φορά.
Δοκιμάστε αυτό:
Χρησιμοποιήστε σύντομες, απλές προτάσεις όσο το δυνατόν περισσότερο. Αποφύγετε να μιλάτε σε περιβάλλον με πολλά ερεθίσματα και περιμένετε μέχρι να τραβήξετε την πλήρη προσοχή του ατόμου πριν ξεκινήσετε μια συνομιλία.
7. ‘Χρειάζεσαι βοήθεια με αυτό, αγάπη;’
Λέξεις όπως «αγάπη μου», «γλυκέ μου» και «αγαπητή μου» μπορεί μερικές φορές να μην είναι οι κατάλληλες για τον άνθρωπο που πάσχει από άνοια. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν δεν συνηθίζατε να χρησιμοποιείτε αυτούς τους χαρακτηρισμούς πριν την έναρξη της άνοιας. Είναι αρκετές οι φορές που οι ηλικιωμένοι ασθενείς μας αισθάνονται σαν μωράκια και αυτό μπορεί να μην τους αρέσει καθόλου.
Δοκιμάστε αυτό:
Να προσφωνείτε πάντα το άτομο με άνοια όπως και πριν νοσήσει, χρησιμοποιώντας το όνομά του, όσο συχνά χρειάζεται. Αυτό βοηθά στη διατήρηση της αξιοπρέπειάς του και βοηθά επίσης στη συγκέντρωση.
