Η Υπνική Άπνοια είναι μια σοβαρή διαταραχή του ύπνου που προκαλεί επανειλημμένη διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η αποφρακτική άπνοια ύπνου προκαλείται από απόφραξη του αεραγωγού, συνήθως όταν ο μαλακός ιστός στο πίσω μέρος του λαιμού καταρρέει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση), εγκεφαλικό επεισόδιο, μυοκαρδιοπάθεια (μεγέθυνση του μυϊκού ιστού της καρδιάς), καρδιακή ανεπάρκεια, διαβήτη και καρδιακή προσβολή. Επίσης, μπορεί να είναι υπεύθυνη για εργατικά ατυχήματα, τροχαία ατυχήματα, καθώς και για ανεπαρκείς επιδόσεις στο σχολείο σε παιδιά και εφήβους. Αυτό συμβαίνει επειδή η άπνοια ύπνου μπορεί να προκαλέσει επαναλαμβανόμενα επεισόδια μείωσης του οξυγόνου (υποξία), αλλαγές στα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, άμεσες επιδράσεις στην καρδιά λόγω μεταβολών της πίεσης μέσα στο στήθος και αυξημένα επίπεδα δεικτών φλεγμονής. Οποιαδήποτε διακοπή της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου διαρκεί πάνω από 10 δευτερόλεπτα θεωρείται παθολογική υπνική άπνοια. Όταν λαμβάνουν χώρα πάνω από δέκα επεισόδια άπνοιας σε μία ώρα ύπνου, τότε μιλάμε για Σύνδρομο Αποφρακτικής Υπνικής Άπνοιας.
Υπάρχουν τρεις τύποι υπνικής άπνοιας, η αποφρακτική, η κεντρική και η μεικτή .
→ Η αποφρακτική : οφείλεται σε απόφραξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού – Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι η πιο κοινή από τις δύο. Εμφανίζεται ως επαναλαμβανόμενα επεισόδια πλήρους ή μερικής απόφραξης των ανώτερων αεραγωγών κατά τη διάρκεια του ύπνου. Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου άπνοιας, το διάφραγμα και οι μύες του θώρακα εργάζονται σκληρότερα καθώς η πίεση αυξάνεται για να ανοίξει ο αεραγωγός. Αυτά τα επεισόδια μπορεί να επηρεάσουν τον υγιή ύπνο, να μειώσουν τη ροή του οξυγόνου στα ζωτικά όργανα και να προκαλέσουν ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό.
→ Η κεντρική: οφείλεται σε βλάβη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος – Στην κεντρική υπνική άπνοια, ο αεραγωγός δεν εμποδίζεται αλλά ο εγκέφαλος αποτυγχάνει να δώσει σήμα στους μύες να ενεργοποιηθούν λόγω αστάθειας στο κέντρο ελέγχου της αναπνοής. Η κεντρική άπνοια σχετίζεται άμεσα με τη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.
→ Η μικτή: συνδυάζει την κεντρική και την αποφρακτική άπνοια
Η υπνική άπνοια εμφανίζεται στο 25% περίπου των ανδρών και σχεδόν στο 10% των γυναικών. Μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων των μωρών και των παιδιών και ιδιαίτερα των ατόμων άνω των 50 ετών και εκείνων που είναι υπέρβαρα. Ορισμένα κοινά φυσικά και κλινικά χαρακτηριστικά που παρατηρούνται είναι το υπερβολικό βάρος, δομικές ανωμαλίες που μειώνουν τη διάμετρο του ανώτερου αεραγωγού -όπως ρινική απόφραξη, μαλακή υπερώα που κρέμεται χαμηλά, διευρυμένες αμυγδαλές ή μια μικρή γνάθος. Η κεντρική άπνοια ύπνου συνήθως παρατηρείται σε ασθενείς με δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως ασθενείς μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή σε ασθενείς με νευρομυϊκές παθήσεις όπως η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS, νόσος του Lou Gehrig). Είναι επίσης συχνό σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και άλλες μορφές καρδιακής ή νεφρικής νόσου ή πνευμονοπάθεια.
Συχνά τα πρώτα σημάδια αναγνωρίζονται όχι από τον ασθενή, αλλά από τον σύντροφο στο κρεβάτι. Πολλοί από τους ασθενείς που πάσχουν, δεν παραπονιούνται για τον ύπνο τους. Τα πιο κοινά σημεία και συμπτώματα περιλαμβάνουν: ροχαλητό, υπνηλία ή κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας, ανησυχία κατά τον ύπνο, συχνές νυχτερινές αφυπνίσεις, ξαφνικά ξυπνήματα με αίσθημα λαχανιάσματος ή πνιγμού, ξηροστομία ή πονόλαιμος κατά το ξύπνημα, νοητική εξασθένηση -όπως δυσκολία συγκέντρωσης-, λήθη ή ευερεθιστότητα, διαταραχές διάθεσης (κατάθλιψη ή άγχος), νυχτερινές εφιδρώσεις, συχνή νυχτερινή ούρηση, σεξουαλική δυσλειτουργία, πονοκέφαλοι.
Εάν ο γιατρός σας διαπιστώσει ότι έχετε συμπτώματα που υποδηλώνουν υπνική άπνοια, μπορεί να σας ζητηθεί να κάνετε μια αξιολόγηση ύπνου με έναν ειδικό. Με τον υψηλό επιπολασμό της υπνικής άπνοιας και τις επιπτώσεις που έχει στην υγεία όσο δεν λαμβάνονται μέτρα, οι ειδικοί συνιστούν να μην καθυστερείτε να ζητήσετε τη συμβουλή του γιατρού σας.
